Op reis in eigen stad
Een dagje ITALIA in Antwerpen
Sint-Nicolaasplaats
Lange Nieuwstraat 3-5
Het stemmige plaatsje met gotische kapelEen kleine kerk die geen parochiekerk is. Zij kan deel uitmaken van een groter geheel zoals een ziekenhuis, school of godshuis of op zichzelf staan.
Een afgesloten deel van een kerk met een eigen altaar.
is vernoemd naar de patroonheilige van de winkeliers of ‘meerseniers’. Die hadden hier hun ‘godshuis’ of sociaal wooncentrum, bestemd voor de oude, mindervalide en zieke collega’s. Vanuit de Zuid-Italiaanse havenstad Bari, waar zijn lichaam rust, geraakte de devotie voor de heiligeDit is een titel die de Kerk aan een overledene toekent die bijzonder rechtschapen en gelovig heeft geleefd. In de Rooms-Katholieke en de Orthodoxe Kerk mogen heiligen worden vereerd (niet aanbeden). Een aantal heiligen zijn ook martelaren. Nicolaas verspreid over Noord-Europa. Zijn populariteit dankt hij allereerst aan de bescherming die zeehandelaars van hem verwachtten. Zo werd hij in vele havensteden zoals Parijs, Antwerpen en Amsterdam de patroonheilige van de schippers en hun ‘schipperskapel’. In Antwerpen stond deze in de Schipperskapelstraat en die ligt in – wat had u gedacht – het Schipperskwartier. Bij uitbreiding mocht hij ook waken over het heil van alle handelaars.
Door zich in te zetten voor de bruidsschat van arme meisjes en hen zo uit de prostitutie te houden, groeide Nicolaas van Myra (in het huidige Turkije; geboren rond 270) uit tot de grote kindervriend. De legende die dit met een veel wonderlijker spektakelgehalte moet illustreren, wil dat de heilige bisschopPriester die de leiding heeft van een bisdom. Zie ook aartsbisschop. drie knapen redde uit een pekelton van een hebzuchtige slager. Op dit razend populaire verhaal alludeert dan ook het barokke beeld van een zegenende bisschop Nicolaas (1707).
Maar de Nederlandstalige kinderliedjes hebben het steevast over Spanje als woonplaats van de ‘goedheiligman’.
“Zie ginds komt de stoomboot
uit Spanje weer aan
Hij brengt ons Sint Nicolaas
ik zie hem al staan.
Hoe …”
Dit berust op een verwarring want Bari hoorde tot het Koninkrijk van de Beide Siciliën (lees: Zuid-Italië en Sicilië) dat lange tijd onder Spaans bestuur leefde; vandaar de foute insinuaties in onze kinderliedjes. In Spanje waar de Sint dus nooit geweest is, kent men hem trouwens ook niet als kindervriend; maar net zo min in Italië. Het is vooral in de Nederlanden dat hij de gevierde heilige van 6 december is.
