Antwerpen, Kerken en Toerisme
Toerismepastoraal, Bisdom Antwerpen (TOPA vzw)

Op reis in eigen stad

Een dagje ITALIA in Antwerpen

Lombardenvest en Lombardenstraat

centen voor percenten …

In 1460 baten Lombarden hier een leenbank of ‘lommerd’ uit in een huurhuis, in deze winstgevende zaken gevolgd in 1498 door de Piëmontezen Antoon en Jan Fallet. Hun pand achter ‘de Drie Manen’, stond bekend als het ‘lombaerdenhuys’. Doorheen het voornoemde erf aan de Lombardenvest, dat ondertussen ‘d’Oude Lombaerde’ heette, werd in 1546 de ‘Lombardenstraat’ getrokken op initiatief van Antwerpens beroemdste bouwondernemer Gilbert van Schoonbeke.

Tussen de vreemden die in Antwerpen goede zaken doen, nemen de joden en de Lombarden een bijzondere plaats in. Zij vallen buiten de wet aangezien zij geldhandelaars zijn en worden enkel en alleen geduld omdat de middeleeuwse maatschappij en ook de hertog zelf steeds een beroep op hen moeten doen, ook al is het lenen van geld tegen rente door de Kerk verboden. Hoewel er in Antwerpen veel joden wonen, komen de meeste geldhandelaars uit het Noorden van het huidige Italië. In 1306 hebben zij al een officiële lokaliteit gekregen waar zij hun bedrijf kunnen uitoefenen. Toch worden zij slechts geduld in de stad en moeten zij steeds opnieuw hun ’verblijfsvergunning‘ laten verlengen. Wij weten helaas weinig van de burgers die bij hen leenden en nog minder van hun meestal kleine transacties, al is de rente die zij mogen vragen door de stad bepaald. Later lenen zij ook geld aan de stad en aan de toenmalige landsheer. Door hun internationale betrekkingen, hun grote voorraad aan kapitaal en hun vrijer geweten worden zij de financiers bij uitstek in de groeiende handelsstad. De oudst bekende bank van lening, naar hun origine ‘Lombaert’ genoemd en later verbasterd tot ‘lommerd’, ligt op het einde van de 14de eeuw aan de Eiermarkt, op de hoek van de Beddenstraat die weldra ons eerste ‘(Oud) Lombaardstraatje‘ wordt.