Op reis in eigen stad
Een dagje SPANJE in Antwerpen
U aangeboden door Toerismepastoraal Bisdom Antwerpen vzw.
Een zonnige stadswandeling met Spaanse bril
Sol y Sombra
De reden dat we als toerist aangetrokken worden door Spanje is dikwijls het leventje in de zon, maar wellicht in een feestelijker vakantieoord dan onze Playa de Santa Ana.
Als cultuurminnaar ben je misschien goed vertrouwd met de Spaanse steden of het binnenland, hun geschiedenis en rijke cultuur. Of je bent er nieuwsgierig naar te vernemen wat wij, in de historisch Spaanse Nederlanden, gemeen hebben met het mediterrane leven?
In deze stadswandeling gaan we in Antwerpen op zoek naar Spaanse sporen, voor de hand liggende en andere. Sommige zijn ondergronds verdwenen, zoals het Spaans kasteel (de Citadel) en de Spaanse wallen, andere klinken nog door in de taal, zoals onze geliefde bijnaam ‘sinjoren’.
De kronkelende wandelwijzer (camino) helpt je op weg en trekt enkele rode draden door het stadsweefsel en tussen de Lage landen en het Iberisch schiereiland.
Rubens kruist enkele keren ons pad, net zoals onze vorst Karel V en prins Filips (later de IIe). Hun Spaanse tijdgenoot schreef “Het schatrijke en dichtbevolkte Antwerpen, dat men met recht en reden wereldstad mag noemen, omdat men daar alles ziet samenkomen dat God geschapen heeft en in zo’n overvloed dat alle steden en volkeren van de christenheid en zelfs van daarbuiten er zich komen bevoorraden.” (Juan Cristóbal Calvete de Estrella, secretaris van de prins, 1552).
Het echt hedendaagse wordt nochtans niet vergeten en de schaduwkant van onze gemeenschappelijke geschiedenis gaan we niet uit de weg.
Her en der geven we je Spaanse woorden mee zoals je die op een stadsplan te lezen krijgt (in schuine druk).
Wegens verbouwingswerken kom je ook wel bouwstellingen tegen!
Alle thema’s samen kunnen gemakkelijk een dag vullen; wil je een museum of kerk binnengaan, controleer dan apart de openingsuren en de beschermingsmaatregelen tegen het coronavirus.
Na elke bezienswaardigheid geven we het meest interessante parcours (camino) aan naar het volgende punt.
Camino: gesuggereerd vertrekpunt: Gillisplaats (op het Zuid), aan de Waterpoort
het TOPA-team
Handleiding
Deze wandeling wordt u aangeboden als:
- een set online pagina’s (zie menu hieronder)
- een Een dagje SPANJE in Antwerpen voor volwassenen in pdf
- een Dagje SPANJE in Antwerpen voor kinderen in twee versies:
- een ONLINE versie in A4-formaat pdf
- een af te drukken KATERN in A5-boekje pdf (op scherm visueel in wanorde)
- afdrukken doet u gewoon op A4, dubbelzijdig “langs de korte zijde”, dubbelvouwen, en het boekje is klaar.
- een interactieve kaart van Antwerpen waarop u zelf uw parcours kan uitstippelen en volgen. Handig voor op stap met uw telefoon in de hand.
- De Waterpoort – de grote rivieren van koning Filips IV
- Koninklijk Museum voor Schone Kunsten – Dezelfde plek: andere tijden, andere Spanjaarden
- Koninklijk Museum voor Schone Kunsten – Dezelfde Rubensen: andere tijden, andere plek
- Instituut voor Tropische Geneeskunde – Spaans benauwd in 1914 – Spaanse griep in 1918
- Rosier 22, Karmelklooster en kapel van Sint-Theresia van Avila – In elke straat een klooster
- Maagdenhuis – Keizer Koning Karel
- Museum Mayer van den Bergh – ‘Spaanse kunst’: Vlaamse kunst
- Komedieplaats 18, Bourlaschouwburg – ’t Kan verkeren – taal en toneel
- Sint-Jacobskerk – Over de grenzen en de eeuwen – heiligen, pelgrims en kunstenaars
- Meir 79, ‘Wapen van Spanje’ – Niet alleen de vlag, ook het wapen(schild) dekt de lading
- Twaalfmaandenstraat, de Handelsbeurs – een kruispunt voor alle windstreken
- Eiermarkt 13-17 – Even binnen springen bij Jan de Bilbao
- Schoenmarkt 8, Kapel van Onze-Lieve-Vrouw-Toevlucht – Mariadevotie ‘a la Andalucia’
- Sint-Andrieskerk – Hedendaags: Rubens in Madrid en Maria in Antwerpen
- Museum Plantin-Moretus – Een wereldwijde afzetmarkt, Muchas gracias, Felipe II
- Sint-Jansvliet 25, Pelgrimsherberg op weg naar Compostella
- Hoogstraat 70-72, Sint-Julianusgasthuis – Een feestelijke Pelgrimstafel
- Grote Pieter Potstraat 5, voorheen ‘Home Fabiola’
- Suikerrui – Gran Canaria retour – een toestroom van suiker
- De kathedraal van Onze-Lieve-Vrouw – Vorsten in goddelijk zonlicht
- De Kathedraal – Op zoek naar heiligen die écht uit Spanje komen
- Stadhuis – Een logo met vorstelijke kleuren
- Grote Markt – Braderijstraat – Spanjepandsteeg – Oude Beurs: Spaanse panden en poortjes
- Sint-Carolus Borromeuskerk – barok der triomf – Triomf der barok
- Lange Nieuwstraat 3-5, Sint-Nicolaasplaats – Komt de goedheilig man nu echt uit Spanje weer (a)an?
- Snijders en Rockoxhuis – Spaanse bruid in de buurt
- Pieter Van Hobokenstraat 9, gevelbeeld Nuestra Señora de la Soledad om de eenzaamheid te doorbreken
- Paardenmarkt 89, Godshuis Almaras
- Italiëlei, Franklin Rooseveltplaats, Operaplein, Frankrijklei – Bovengronds en ondergronds
- Middelheimmuseum – escultura moderna
- Naar huis met tram of ¡Taxi!
- Gastronomisch import
- Overzicht van de Spaanse Habsburgse vorsten – van het begin tot Vrede van Utrecht en Vrede van Rastatt