Antwerpen, Kerken en Toerisme
Toerismepastoraal, Bisdom Antwerpen (TOPA vzw)

Sint-Paulus, de Antwerpse dominicanenkerk, een openbaring.

De kapel van het Heilig Sacrament
en van de Zoete Naam Jezus

Het Heilig-Kruisaltaar

Het altaarstuk “De Bewening”

Het doek (waarschijnlijk 1654) wordt toegeschreven aan Gaspar De Crayer, maar ook Huybrecht Dirix wordt vermeld. De drie dierbaren van Jezus – zijn moeder Maria, de geliefde leerling Johannes en Maria Magdalena – bewenen zijn dode lichaam. De symboliek van hun kledij zorgt hier voor het trio van de hoofdkleuren: rood, blauw en geel. Een van de tranende engelen, rechts, wijst op de bebloede scherpe punt van de lans waarmee Jezus’ hart doorboord werd. Een andere, vóór hem, houdt de doornenkroon. Het drietalige kruisopschrift ligt helemaal vooraan op de voorgrond links.

Het tabernakel

Twee goddelijke deugden flankeren de herbergzame ‘goud’ beschilderde houten koffer (19de eeuw). Links, als eerste, staat het (christelijk) Geloof, met Jezus’ kruis en een kelk met erboven een geconsacreerde hostie, de Eucharistie. Vervolgens de Hoop, met een anker want in elke storm hopen de zeelui om weer veilig voor anker te kunnen gaan. Hun aanwezigheid en hun volgorde zijn te danken aan een citaat van Paulus: “geloof, hoop en liefde: de grote drie, maar de liefde is de grootste” (1 Kor. 13:13). Als “grootste” van de drie krijgt de Liefde de ereplaats in het midden. Zij wordt verzinnebeeld door de kelk en de hosties die het deurtje versieren, indachtig de (echte) hosties die hier bewaard worden, alias het Heilig Sacrament, het teken van Jezus’ liefdevolle offerbereidheid, die in de mis in het gebroken brood opnieuw beleefd wordt. ‘Goddelijke’ deugden: wat zou een mens zijn zonder?

Op een vergulde houten 18de-eeuwse expositietroon wordt het Heilig Sacrament eveneens getoond te midden van de drie Goddelijke Deugden. De Liefde, centraal vooraan, toont ditmaal een brandend hart.

De wetenschappelijke verantwoording voor de gegevens in verband met De Sacramentskapel van de Sint-Pauluskerk te Antwerpen staat HIER.