TOPA

Antwerpen, Kerken en Toerisme
Toerismepastoraal, BisdomBestuurlijk gebied dat geleid wordt door een bisschop. In België zijn er acht bisdommen: Brugge, Gent, Antwerpen, Mechelen-Brussel, Hasselt, Doornik, Luik en Namen. Antwerpen (TOPA vzw)

De Antwerpse Sint-Andrieskerk, een openbaring.

Sint-Andreas in de kunst: iconografie

manspersoon:	Rechthoekig gelaat, gevorderde leeftijd met ‘manhaftige’ volle grijze baard, lange scherpe neus, priemende ogen
uit antieke oudheid:	Veelal in lange tunica en mantel.
heiligeDit is een titel die de Kerk aan een overledene toekent die bijzonder rechtschapen en gelovig heeft geleefd. In de Rooms-Katholieke en de Orthodoxe Kerk mogen heiligen worden vereerd (niet aanbeden). Een aantal heiligen zijn ook martelaren.:	Een aureool symboliseert dat de heilige Gods licht van liefde en wijsheid uitstraalt.
apostelDit is de naam die men geeft aan de voornaamste twaalf leerlingen van Jezus, die door Hem gezonden werden om het evangelie te verkondigen. Bij uitbreiding wordt de term ook gebruikt voor andere verkondigers, zoals Paulus en Pater Damiaan (“De apostel der melaatsen”).:	Een evangelieboek, open of gesloten. Christus, ‘het Woord van God’, is de inspiratiebron voor zijn leven, en het geloof in Christus wordt door hem verkondigd op zijn missietochten. Banderol met opschrift: elke apostel zou op het Apostelenconcilie te Jeruzalem in 44 een van de twaalf artikelen van de geloofsbelijdenis hebben geformuleerd; Andreas het vierde geloofspunt: ‘die geleden heeft onder Pontius Pilatus, is gekruisigd, gestorven en begraven’. Blootsvoets: ‘Draagt geen beurs mee, geen reiszak, geen schoenen, en groet niemand onderweg’ (Lc. 10:4), ‘Hoe schoon zijn de voeten van hen, die de blijde boodschap van vrede, de blijde boodschap van het goede brengen’ (Rom. 10:15), uitspraak gebaseerd op Jesaja (52:7).
visser:	Visgerei zoals een bootje en netten, alsook een schelp en vissen.
BisschopPriester die de leiding heeft van een bisdom. Zie ook aartsbisschop. van Patras en van Constantinopel:	Zeker in de barok zou je bij een apostel bisschoppelijke insignes kunnen verwachten, zoals de mijterHet ceremonieel hoofddeksel van bisschoppen en abten. De voor- en achterzijde zijn qua vorm identieke vijfhoeken die met de punt naar boven wijzen., de kromstaf, het borstkruis en de koormantel. Bij Andreas is dit hoogst uitzonderlijk, te meer daar Andreas’ bisdom in orthodox gebied te weinig gekend is.
martelaarIemand die weigerde zijn/haar geloof af te zweren en daarom werd gedood. Veel martelaren zijn ook heiligen.:	Kruisiging: gebonden aan een kruis, niet genageld. Vanaf eind 12^de eeuw krijgt dit kruis de aparte vorm van een crux decussata (Lat. ‘decussis’: decem (10, in Latijnse cijfers: X) + ‘as’: X-kruisgewijze verdelen. Later wordt dit ‘sint-andrieskruis’ genoemd. Deze kruisvorm, vaak gemaakt uit ongeschaafde boom stammen, werd zo hét instrument waaraan Andreas volgens de overlevering in Patras de marteldood gestorven is. Het werd algemener in de 14^de eeuw en overheersend in de 15^de eeuw, mee door toedoen van de Bourgondische dynastie en de Orde van het Gulden Vlies: daarom ook ‘het Bourgondische kruis’ genoemd. Onder invloed van het Westen werd het sint-andrieskruis later in de Orthodoxe Kerk ingevoerd; ook in Patras! Omklemt het kruis ten teken dat hij de marteldood niet schuwt. Een palmtak, een martelaar die zijn leven verliest vanwege zijn geloof, zal zijn blijde intrede houden in het hemels Jeruzalem: al heeft hij het onderspit moeten delven door te sterven, uiteindelijk behaalt hij de hemelse overwinning.
wonderdoener:	Balsem, zijn lichaam zou ontsnapt zijn aan ontbinding en een welriekende geur verspreiden, cfr. Het reliekschrijnEen versierd(e) kist(je) waarin een reliek wordt bewaard. ‘het scheepje van Amalfi’.
Patroon van:	Griekenland, Schotland, Rusland en de Orde van het Gulden Vlies, die het sint-andrieskruis als wapen teken voert.