Antwerpen, Kerken en Toerisme
Toerismepastoraal, Bisdom Antwerpen (TOPA vzw)

Op reis in eigen stad

Een dagje ESPAÑA in Antwerpen

Gran Canaria retour

Suikerrui

Een toestroom van suiker

Aankomst in 1503 aan de Suikerrui van twee schepen uit de Canarische Eilanden (Verhaert, stadhuis)

Waar we nu staan, op deze brede straat naar de Schelde-oever, geeft de Suikerrui in haar naam iets prijs van deze geschiedenis: dit was één van de talrijke inhammen of mondingen van een waterloop die als binnenhaven dienst deden. Het ‘Antwerpsch Cronijke’ van 1508 vertelt ons “In dat jaar kwamen twee schepen van Veere, uit de eilanden van Canariën”. Ze voerden een bijzonder lading aan, een primeur die zo belangrijk was dat Piet Verhaert ze in 1899 vereeuwigd heeft in de trapzaal van het stadhuis.

Al gauw waren kolonisten uit onze streken in het begin van deze 16de eeuw de Azoren en de Canarische eilanden gaan koloniseren, waardoor ze bekend werden als ‘las Islas flamencas’. Na Jacob Groenberg (vertaald: Monteverde) in 1515, werd zijn erfgenaam en opvolger Pauwel van Dale in 1521 ‘heer van de suikereilanden’. Antwerpse reders organiseerden een vaste maritieme lijndienst en onze stad groeide uit tot een reusachtig raffinagecentrum. ‘Schipper op Spanje’ werd een vaste beroepsomschrijving in de fiscale kohieren.

Een andere lijndienst was Antwerpen-Sevilla want deze laatste monopoliseerde handel met Spaans overzee. Niet toevallig is het de enige Spaanse stad die in historische huisnamen overgeleverd is. Zo was er op Arenbergstraat 28, thans schouwburg: ‘De Stadt Sevillien’ en op Kipdorp 10, het ‘Huis van Sevilliën’.

Het Sevilla van vandaag, dat ook 70 km inlands ligt als havenstad, is daarnaast fier op zijn bruggen over de Guadalquivir (wie nog enkele jaartjes geduld oefent, fietst de Schelde over ter hoogte van het Zuid).

In de 19de eeuw eiste de noodzaak van hygiëne en volksgezondheid de overwelving van de grachten en vlieten; pas na de recente scheiding tussen de afloop van regenwater en rioleringen, zijn de ruien een toeristische bezienswaardigheid kunnen worden.

De Suikerrui omstreeks 1900

Vandaag is commercieel gezien Spanje binnen de Europese Unie de 6de handelspartner van België, goed voor 2 à 3% van de goederenhandel, in euro’s tussen de 6,6 en 7,5 miljard per jaar (cijfers 2018); wij verkopen in hoofdzaak chemische producten en kopen auto’s en landbouw­producten. Daarbovenop komt een flinke stroom toeristische uitgaven. Bij het definitief afkopen van de Scheldetol (1863) bedroeg het aandeel van Spanje circa 1,2%.

Keer je de rug naar de Schelde, dan biedt de Suikerrui je een van de perspectieven op de kathedraal.

Camino: Suikerrui > Oude Koornmarkt > Quinten Matsijsdoorgang > Handschoenmarkt