Antwerpen, Kerken en Toerisme
Toerismepastoraal, Bisdom Antwerpen (TOPA vzw)

Tentoonstellingen - Archief

2009-2019 - RE.Ü.NIE

Van Quinten Metsijs tot Peter Paul Rubens
Meesterwerken uit het Koninklijk Museum
terug in de Kathedraal

REUNIE, een project van het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen (KMSKA) en de Onze-Lieve-Vrouwekathedraal te Antwerpen, was gepland van 5 juni tot 15 november 2009. In die periode werden meer dan 175.000 binnenlandse en buitenlandse bezoekers geteld en hun waardering was groot. Doordat vanaf 2011 het KMSKA zou sluiten voor ingrijpende renovatiewerken werd deze tentoonstelling uiteindelijk verlengd tot eind oktober 2019.

Heel die tijd stonden 8 altaarstukken toebehorend aan het KMSKA broederlijk vermengd met 8 altaarstukken uit de collectie van de Kathedraal in de Onze-Lieve-Vrouwekathedraal opnieuw “in situ” opgesteld en dan wel zo dat de bezoeker zeker van op afstand de illusie kreeg dat de talrijke altaren van gilden, ambachten, stadsmilities en broederschappen terug thuis waren.

De keuze van de tentoongestelde werken gebeurde op basis van een aantal criteria:

  • Alle werken stonden ooit aan een altaar in de kathedraal;
  • Allen werden ooit besteld door leden van de burgerlijke maatschappij: gilden, ambachten, stadsmilities of broederschappen;
  • Allen werden vervaardigd door in Antwerpen ingeschreven kunstenaars;
  • De werken uit het KMSKA moesten de verhuis zonder brokken kunnen doorstaan.

 

De opstelling was chronologisch, niet de chronologie van de stukken zelf, maar van hun verhaal. De spil van het verhaal is De Kruisafneming van Christus, het meesterwerk van Peter Paul Rubens. Vanuit het Noordoosten (achteraan links) via de Noorderzijbeuk en beide dwarsbeuken overloopt het eerste deel een reeks gebeurtenissen die zich vóór de dood van Christus afspelen. Om dan via de Zuiderzijbeuk terugkomend gebeurtenissen van na zijn dood te overlopen.

Behoudens uitzondering vallen de afbeeldingen in het publiek domain en komen van Wikipedia Commons.

De Aanbidding door de Herders (1568)
Frans Floris de Vriendt (Antwerpen 1519/20 – 1570)
Hoverniersambacht
KMSKA   Renaissance (maniërisme) 
afbeelding artinflanders 

De Aanbidding van de Koningen (1615/20)
Artus Wolffort (Antwerpen 1581 – 1641)
Kleermakersambacht
KMSKA   Barok    

Christus op het Stro (1618)
Peter Paul Rubens (Siegen 1577 – Antwerpen 1640)
Epitaaf voor Jan Michielsen & Maria Maes
KMSKA   Barok

De Val van de Engelen (1554)
Frans Floris de Vriendt (Antwerpen 1519/20 – 1570)
Schermersgilde
KMSKA   Renaissance

Johannes predikt in het Bos (ca. 1622)
Hendrik van Balen (Antwerpen 1575 – 1632)
Schrijnwerkersambacht
KMSKA/OLV         Barok
Dominique Provoost, CC BY-NC-ND 4.0, artinflanders

Sint Lucas schildert de Madonna (1602)
Maerten de Vos (Antwerpen 1532 – 1603)
Sint-Lucasgilde
KMSKA   Renaissance

De Wonderbare Visvangst (ca. 1560)
Hans van Elburcht (Elburg ca. 1500 – Antwerpen 1571)
Visverkopersambacht
OLV        Renaissance

Christus onder de Schriftgeleerden (1587)
Frans I Francken (Herentals 1542 – Antwerpen 1616)
Schoolmeestersgilde en Zeepziedersambacht
OLV        Manierisme

Het laatste Avondmaal (1592)
Otto van Veen (Leiden 1556 – Brussel 1629)
Broederschap van het Allerheiligste Sacrament
OLV        Manierisme

De Bruiloft te Kana (1597)
Maerten de Vos (Antwerpen 1532 – 1603)
Wijntaverniersambacht
OLV        Renaissance

De Kruisafneming (na 1610)
Adam van Noort (Antwerpen 1561/62 – 1641)
Broederschap van het Allerheiligste Sacrament
OLV        Barok
Dominique Provoost, CC BY-NC-ND 4.0, artinflanders

De Kruisafneming (1611/14)
Peter Paul Rubens (Siegen 1577 – Antwerpen 1640)
Kolveniersgilde
OLV        Barok

De Nederdaling van de Heilige Geest (na 1600)
Atelier Francken
Opdrachtgever onbekend
OLV – Renaissance
Dominique Provoost, CC BY-NC-ND 4.0, artinflanders

De Bewening van Christus (1509/11)
Quinten Metsijs (Leuven ca. 1466 – Antwerpen 1530)
Schrijnwerkersambacht
KMSKA   Renaissance

Prediking van H. Eligius van Noyon (1588)
Ambrosius I Francken (Herentals 1544/45 – Antwerpen 1618)
Smedenambacht
KMSKA – Renaissance

Laatste Oordeel, Werken van Barmhartigheid (1517/25)
Barend van Orley (Brussel 1487/91 – 1541)
Aalmoezeniers van de Armentafel
KMSKA – Renaissance

Iets later werd daar nog een altaarstuk aan toegevoegd

De Vermenigvuldiging van de Broden (ca 1598)
Ambrosius I Francken (Herentals 1544/45 – Antwerpen 1618)
Bakkersambacht
KMSKA – Renaissance  

Eind 2021, begin 2022 worden de in de kathedraal aanwezige werken thematisch herschikt.