De Antwerpse Sint-Andrieskerk, een openbaring.
De biechtstoelen en de tochtportalen
Om het privékarakter van het biechtgesprek te ondersteunen creëert het ConcilieEen grote vergadering van kerkelijke ambtsdragers, voornamelijk bisschoppen, onder leiding van de paus, om beslissingen te nemen betreffende het geloof, de kerkelijke gebruiken, enz. Een concilie wordt meestal vernoemd naar de plaats waar het werd gehouden. Voorbeelden: het Concilie van Trente [1635-1653] en het Tweede Vaticaans Concilie [1962-1965], wat voorlopig ook het laatste concilie is. van Trente (1545–1563) een nieuw kerkmeubel: de biechtstoel. De parochianen kunnen gaan biechten bij een priesterIn de Rooms-Katholieke Kerk is de priester een ongehuwde man die door de bisschop tot priester is gewijd, waardoor hij het recht heeft om de zes andere sacramenten toe te dienen: het doopsel, het vormsel, de biecht, de eucharistie, het huwelijk en de ziekenzalving. naar keuze: de pastoorEen priester die verantwoordelijk is voor een parochie., onderpastoor, kapelaan of een vreemde priester.
In 1628 staan in elke beukIn de lengte is het schip [in uitzonderlijke gevallen ook het dwarsschip] van de kerk opgedeeld in beuken. Een beuk is de ruimte tussen twee reeksen pijlers of tussen een reeks pijlers en de buitenmuur. Elke beuk is opgedeeld in traveeën. twee biechtstoelenEen meubel dat speciaal werd ontworpen om het sacrament van de biecht te vergemakkelijken, m.n. door te vermijden dat biechtvader en biechteling oog in oog met elkaar zouden staan. Links en rechts zijn knielbanken voor biechtelingen; in het midden is een hokje waarin de biechtvader zit. Beiden zijn van elkaar gescheiden door een wand waarin een rasterwerk is aangebracht zodat de biechtvader de biechteling wel kan horen, maar niet zien.; ze zijn het werk van Filip Van Muysvelt. Zij maken later plaats voor exemplaren van het open type, in een classicistische laatbarokstijl: die zijn het werk van schrijnwerker Frans Van Overdeput, met in de zuidbeuk (1773–1776) snijwerk van Willem Roefs en Michael Ignatius D’Heur, in de noordbeuk (1783–1785) enkel van Willem Roefs. De biechtstoelen hebben vooraan, aan de cel van de biechtvader, vier vierkante zuilen terwijl de zijcompartimenten worden geflankeerd door effen, holle (!) zuilen, alle van de composiete orde, waarin de Korinthische en de Ionische orde met elkaar gemengd worden. Naar barokke gewoonte zijn deze meubels geïntegreerd in een doorlopende lambrisering. De derde biechtstoel, die in elke beuk pas omstreeks 1895 wordt toegevoegd door de gebroeders Van Mierlo, is identiek qua opbouw, stijl en decoratieve details.
Nabij het zijaltaar in elke zijbeukDe ruimte tussen een reeks pijlers van de middenbeuk en een reeks pijlers links of rechts ervan, of de ruimte tussen een reeks pijlers en de buitenmuur. is in de lambrisering een gestoelte aangebracht voor de bestuursleden van de betreffende broederschap.
De beide ingangen van de dwarsbeukHet dwarsschip vormt a.h.w. de dwarsbalk van het kruisvormige grondplan. Het dwarsschip bestaat uit twee kruisbeuken of dwarsbeuken, die elk links en rechts een uitsprong vormen t.o.v. het schip. Synoniem Transept. krijgen einde 18de eeuw een monumentaal tochtportaalRuimte die, meestal binnenin, tegen de buitendeur is aangebouwd om te voorkomen dat de openstaande buitendeur voortdurend tocht veroorzaakt in het gebouw. in classicistische barokstijl. Zij vormen elkaars statige tegenhanger. Ze zijn getooid met medaillons waarin een buste van een apostelDit is de naam die men geeft aan de voornaamste twaalf leerlingen van Jezus, die door Hem gezonden werden om het evangelie te verkondigen. Bij uitbreiding wordt de term ook gebruikt voor andere verkondigers, zoals Paulus en Pater Damiaan (“De apostel der melaatsen”). prijkt. Aan de zuidkant krijgt de patroonheilige Andreas de ereplaats in de bekroning en wordt onderaan geflankeerd door Petrus en Paulus. Aan de noordkant wordt Sint-Jacob de Meerdere vergezeld door Johannes en Simon.
- Sint-Andrieskerk
- Geschiedenis & Beschrijving
- Inleiding
- De historische context
- De bouwgeschiedenis
- De patroonheilige
- De bijgebouwen
- De toren
- De ruimtewerking
- Sint-Andreas: identiteitskaart
- Sint-Andreas in de kunst
- Sint-Andreas in zijn kerk
- Het oude hoofdaltaar
- Het huidige hoofdaltaar
- Koor en Hoofdkoor
- Het koorgestoelte
- Het vieringaltaar
- De Venerabelkapel
- De Mariakapel
- Het Muntersaltaar
- Wat is Waarheid?
- Het Heilig-Kruisaltaar
- Het Sint-Anna-altaar
- De preekstoel
- De biechtstoelen
- Het orgel
- Glasramen zuidbeuk
- Glasramen noordbeuk
- De kruisweg
- Funeraria
- De schatkamer
- Bibliografie