Antwerpen, Kerken en Toerisme
Toerismepastoraal, Bisdom Antwerpen (TOPA vzw)

De Antwerpse jezuïetenkerk, een openbaring.

De voorgevel

In de lijn van …

Ontwerp voor de gevel van Il Gesù te Rome, Jacopo da Vignola, 1570, maar veel logger uitgevoerd door Giacomo della Porta, ca 1575.

De indrukwekkende gevel is rechtstreeks geïnspireerd door die van de 40 jaar oudere moederkerk van de orde te Rome: de Gesù of Jezuskerk, opgetrokken door Giacomo della Porta ca. 1575. Een renaissance of barokke kerkgevel wil zich volwaardig tonen, zonder belemmering van een toren. Aldus is de gevel qua volume en structuur al veel meer een weerspiegeling van het bouwwerk dat erachter verscholen zit. De combinatie van een hoog schip met lagere zijbeuken wordt opgevangen door grote voluten. Typerend is ook de voorliefde voor de klassieke zuilenordes. In feite is deze Antwerpse hypermoderne kerk van toen enkel een nieuwe versie van een ouder model. Ook de barok evolueert langzaam.

Geledingen

Onderdelen van de gevel
geleding (A)beantwoordt aan een verdieping binnen de gevelbekroning, een driehoekig fronton, wordt niet echt als een geleding beschouwd. Van de Antwerpse jezuïetenkerk steekt de basis van de onderste geleding – waaronder drie trappen – grotendeels onder het huidige pleinniveau.
travee (B)1 en 7: traptoren | 2 en 6: zijbeuk | 3–4–5: middenbeuk
kroonlijst (D)steeds geprofileerd; hier eveneens verkropt, dit is gedeeltelijk uitstekend of inspringend
voluut (E)(Lat. volutum: het gerolde) spiraalvormige krul
portalen (F)centraal hoofdportaal; kleinere zijportalen