Op reis in eigen stad
Een BERGWANDELING in Antwerpen
Grote en Kleine Koraalberg:
de hoogste berg van Antwerpen-centrum
Het raakpunt van de beide straten vormt met zijn 10 m de hoogste berg in de oude stad.
Al vanaf het einde van de 13de eeuw mochten Engelse kooplieden in wol en laken zich in Antwerpen vestigen. Door het recht op vrije vereniging ontstaat de Engelse Natie.
Om deze meer dan gewone interessante handelspartner aan zich te binden, kreeg zij in 1474 vanwege de Stad Antwerpen een pand in de Bullinckstraat (de huidige Oude Beurs). Dit pand dat zich tot aan de Zirkstraat uitstrekte, werd in 1502 uitgebreid met 2 huisjes naast de achterpoort van de tuin. In 1510 werd in de tuin een gaanderij opgericht. Deze bijzondere Beurs bevatte veel stallingen en kramen.
Ca. 1550 verlaat de Engelse Natie het complex om zich in het ruimere Hof van Liere in de Prinsstraat te vestigen. Hierdoor komt het ganse perceel terug in bezit van de Stad die de gaanderij of ‘pand’ in bruikleen geeft aan juweliers en handelaars in edelgesteenten, als compensatie voor hun gesloopt pand in de Zwartzusterstraat, het zgn. Predikherenpand, dat moest wijken voor de uitbreiding van de Sint-Pauluskerk. Het oude ‘Engelse Pand’ wordt echter bij de Spaanse Furie in 1567 door brand vernield en wordt vervolgens vervangen door een nieuwe (of vernieuwde?) gaanderij.
Om de toegang tot het pand voor de nieuwe gebruikers te vergemakkelijken heeft de Stad doorheen het erf van het vroegere Engels huis in 1553 twee straten aangelegd: één van het pand naar de Zirkstraat (later Kleine Koraalberg genoemd) en één van de Lange Doornikstraat naar de Hofstraat (de latere ‘Grote Koraalberg’). Deze laatste staat in de 16de en 17de eeuw ook te boek als de “Pantstrate” (ook al gaf dat verwarring met de Pandstraat tussen de Groenkerkhofstraat en de Lombardenvest).
De naam ‘Koraalstraat’ is voor het eerst terug te vinden in 1634. Begrijpelijkerwijze geldt die voor beide straten want hij is afgeleid van hun gemeenschappelijk noordoostelijk hoekhuis “de coralen tack” (1587) of “den coraeltack”. De oudste vermelding van de ‘berg’ dateert pas van einde 18de eeuw. In 1796 wordt ‘Coraelbergh’ kleurrijk – om niet te zeggen ‘zangerig’ – vertaald als “Montagne des enfants de chœur”. Het onderscheid tussen de ene soort koraalrif en die andere zou nochtans duidelijk genoeg moeten zijn …
In 1843 wordt enkel de langste van beide straten ‘Koraalberg’ genoemd; de kortste kreeg toen het kwalificatief “Klein”. Enkele jaren later, ca. 1850, voelt men dan toch de noodzaak om er een net paar van te maken en wordt ‘Koraalberg’ logischerwijze de ‘Grote Koraalberg’.
