Kennismaking met het Sint-Julianusgasthuis

Reeds van in het begin van de 14de eeuw werden er in het Sint Julianusgasthuis pelgrims, op weg naar Rome, Jeruzalem of Santiago de Compostela opgevangen.

Ida Van Wynegheem, de weduwe van de ambtman Gisbert Van der List besloot op latere leeftijd in overleg met kanunnikIemand die samen met andere kanunniken verbonden is aan een kathedraal of collegiale kerk en als voornaamste taak heeft, in te staan voor het koorgebed. Jan Tuclant om al haar bezittingen in een stichting ten behoeve van arme passanten onder te brengen. Het Sint Julianusgasthuis, genoemd naar de patroonheilige van de reizigers, werd gevestigd op de huidige locatie aan de Sint Jansvliet 25, in het huis en de omliggende percelen van weduwe Van der list. Arme reizigers mochten er drie nachten verblijven. Later kwam deze instelling onder het beheer van de Kamer van den Huisarmen, zeg maar de voorloper van het huidige OCMW.

In het begin van de 18de eeuw stichtten enkele Antwerpse burgers het Broederschap van Onze-Lieve-Vrouw van Loretten. De leden van het Broederschap hadden zelf de tocht naar Loretten, in het noorden van Italië, ondernomen en wisten best wat een pelgrim nodig had. In de Franse periode werden de activiteiten enige tijd onderbroken. De gebouwen werden eigendom van de Commissie van Burgerlijke Godshuizen. Met goedkeuring van prefect Charles d’Herbouville kreeg het godshuis terug zijn oorspronkelijke functie. In de loop der jaren vervulde het diverse functies om ten slotte na de tweede wereldoorlog gebruikt te worden als rusthuis voor bejaarden. In 1987 werden deze activiteiten door het OCMW van Antwerpen gestaakt omwille van het gebrek aan degelijke accommodatie en de gebrekkige brandveiligheid. De kapelEen kleine kerk die geen parochiekerk is. Zij kan deel uitmaken van een groter geheel zoals een ziekenhuis, school of godshuis of op zichzelf staan.
Een afgesloten deel van een kerk met een eigen altaar.
inmiddels reeds in gebruik genomen als galerie De Zwarte Panter werd uitgebreid met de aanpalende gebouwen.

De zetel van het Broederschap bleef echter aan de Sint Jansvliet gevestigd. Deze vereniging, thans De Koninklijke Sint Julianusgasthuis VZW, die de traditie van de Pelgrimstafel in ere hield, richtte op deze locatie een nachtverblijf in. Op het einde van de jaren zeventig ontstonden er in Antwerpen echter enkele vluchthuizen voor vrouwen zodat de functie van opvangtehuis overbodig werd.

Enkele jaren geleden werden er contacten gelegd tussen het De Koninklijke Sint Julianusgasthuis VZW en het Vlaams Genootschap van Santiago de Compostela. Deze laatste vereniging beoogt de begeleiding en informatie te geven aan pelgrims op weg naar Compostela. Al spoedig werd het initiatief opgevat om op de eerste verdieping van het gebouw gelegen aan de Sint Jansvliet een pelgrimsherberg in te richten. De bedoeling is dat pelgrims op weg naar Compostela één nacht kunnen overnachten mits voorlegging van een geloofsbrief of stempelboekje afgeleverd door een erkend Jacobsgenootschap. De pelgrimsherberg bestaat uit een slaapvertrek met twee stapelbedden, een zitplaats en de nodige sanitaire voorzieningen. Dit project werd mogelijk dankzij de steun van het OCMW van Antwerpen en de stad Antwerpen.

Op 1 april 2012 werd de pelgrimsherberg in gebruik genomen. Sindsdien hebben heel wat pelgrims uit verschillende landen zich hier welkom mogen voelen.

Samen met de galerie De Zwarte Panter geeft deze site nog meer uitstraling aan Vlaanderen en Antwerpen.

www.compostelagenootschap.be –
Info:  Luc Vermoesen  –