Kerstwandeling in Antwerpen
Maagdenhuis – ‘Een arme stal’ … voor dames die hun kapitaal verloren
Lange Gasthuisstraat 33
Dit weinig bekende museum bezit een groot drieluik van de hand van Otto van Veen (van de Otto Veniusstraat), bedoeld voor de kapelEen kleine kerk die geen parochiekerk is. Zij kan deel uitmaken van een groter geheel zoals een ziekenhuis, school of godshuis of op zichzelf staan.
Een afgesloten deel van een kerk met een eigen altaar.
van het Sint-Annagodshuis in diezelfde straat.
Rond 1600 herbergt Antwerpen een kolonie Portugese handelaars, waaronder diamantair Simon Francesco Rodrigues d’Evora da Veiga, zo vermogend dat bij ‘de kleine koning’ draagt als bijnaam. Hij koopt een kasteel maar wil zijn fortuin ook ten dienste stellen van de behoeftige medemens en sticht in zijn tuin een godshuis, vernoemd naar zijn echtgenote Anna Lopes Ximenez.
Het verleent onderdak aan tien behoevende vrouwen “die door het wisselende fortuin van hun faam en hun geldelijke middelen beroofd zijn” (maar wel van adel of gegoede burgerij, mèt dienstmeid en eigen priesterIn de Rooms-Katholieke Kerk is de priester een ongehuwde man die door de bisschop tot priester is gewijd, waardoor hij het recht heeft om de zes andere sacramenten toe te dienen: het doopsel, het vormsel, de biecht, de eucharistie, het huwelijk en de ziekenzalving.). Naderhand zijn ook vrouwen van arme komaf welkom, maar die werden in de kapel blijkbaar gescheiden door een afsluiting.
Op het schilderij sieren de schenkers de zijpanelen, maar het is de vraag waarom centraal de ‘Aanbidding der herders’ afgebeeld staat.
Vermoedelijk houdt het armoedige tafereel de bewoonsters een spirituele spiegel voor: “Dames, vroeger was het leven blingbling; nú is des te meer eenvoud geboden. Schik u in uw lot en zoek het geluk in die soberheid! Verknal uw geluk nóg niet méér door te zitten kniezen over wat er nu niet is!”
Actueler dan ooit nu, anno 2021, sobere gezelligheid weer bij de eindejaarsfeesten geboden is.
Parcours: indien je doorsteekt langs de Wilde Zee (Korte Gasthuisstraat) kom je opnieuw bij onze startplaats: Schoenmarkt/Meir.