Antwerpen, Kerken en Toerisme
Toerismepastoraal, Bisdom Antwerpen (TOPA vzw)

Op reis in eigen stad

Een dagje ITALIA in Antwerpen

Sint-Pauluskerk

Veemarkt 14

Dominicaanse vroomheid

Engelenweg, Sint-Pauluskerk
Engelenbrug, Rome

Italianen zijn meer religieuze beeldenparken gewoon dan wij, daarom is de barokke ‘Calvarietuin’ hier haast uniek voor België. Ook weer geen toeval, als je weet dat de tien engelen met de passiewerktuigen op de beroemde Ponte Sant’ Angelo (Engelenbrug) in Rome (Gian-Lorenzo Bernini, 1669), het voorbeeld zijn geweest voor de even zo veel gevleugelde jongelingen van de Engelenweg hier. De dominicanengebroeders Van Ketwig die het plan tot deze calvarietuin bedacht hadden, waren immers op hun bedevaart naar Jeruzalem in Rome gepasseerd en een van hen verbleef daar ongeveer twee jaar van 1714 tot 1716. Zes beeldhouwers hebben eraan meegewerkt totdat de laatste hand er in 1741 aan gelegd werd. Italië: voorbeeld van schoonheid.

Slag bij Lepanto 1. De voorbereiding:
het smeekgebed en de inscheping

Op meerdere plaatsen in Italië word je herinnerd aan een van de grootste zeeslagen van de wereldgeschiedenis: de zeeslag van Lepanto in 1571. Denk nu maar niet te gauw dat je ‘Lepanto’ moet gaan zoeken op de huidige landkaart van Italië. Het was de oude Italiaanse naam voor de Griekse havenstad Návpaktos, dat in de 15de eeuw in Venetiaanse handen was. De naam van de zeeslag die plaatsvond tegenover de Golf van Korinthe, werd begrijpelijkerwijze ontleend aan een van de steden in de omgeving en voor de Italianen lag ‘Lepanto’ al wat gemakkelijker in de mond. De geallieerden van Venetianen en Genuesen en Spanjaarden (de christelijke ‘Heilige Liga’) wisten er de overwinning te behalen op het islamitische Ottomaanse Rijk, dat Europa bedreigde.

Slag bij Lepanto 4. Paus Pius V in dankgebed

De dominicanen die toen de mariniers geestelijke bijstand boden, zouden dan het Weesgegroet hebben uitgebreid met “Heilige Maria, Moeder Gods, bid voor ons, nu en in het uur van onze dood”. Ter gelegenheid van de 100ste verjaardag van deze militaire overwinning bestelden de Antwerpse dominicanen bij marineschilder Jan Peeters een vierdelig set ‘De slag van Lepanto in 1571’ (1665-’72; nu in de kloostergang). Op het eerste tafereel bidt Catharina van Siena in aanbidding voor het Heilig Sacrament. Op het vierde tafereel, waar paus Pius V in gebed is neergeknield, siert het wapenschild van zijn familie Ghislieri de kapel. Het feest van Onze-Lieve-Vrouw van de Rozenkrans op 7 oktober is voor de Sint-Paulusparochie nog steeds de aanleiding voor de jaarlijkse processie met de Scheldewijding.