De onze-Lieve-Vrouwekathedraal van Antwerpen, een openbaring.
Hoe een monument de geschiedenis volgt
| ALGEMENE GESCHIEDENIS | GESCHIEDENIS ONZE-LIEVE-VROUWEKATHEDRAAL | ||
R O M E | geboorte van Jezus te Bethlehem | 4 v. Chr. | |
| Jezus gekruisigd te Jeruzalem de apostelenDit is de naam die men geeft aan de voornaamste twaalf leerlingen van Jezus, die door Hem gezonden werden om het evangelie te verkondigen. Bij uitbreiding wordt de term ook gebruikt voor andere verkondigers, zoals Paulus en Pater Damiaan (“De apostel der melaatsen”). verspreiden Jezus’ boodschap | 33 | ||
| edict Milaan: godsdienstvrijheid christenen | 313 | ||
M I D D E L E E U W E N | Eligius, Amandus en Willibrord missioneren Antwerpen | 7de eeuw | Eerste kerkje gewijd aan Sint-Pieter en Paul |
| inval van de Noormannen | 837 | Hersteld kerkje toegewijd aan Sint-Michiel | |
| Kruistocht van Godfried van Bouillon | 1095-1099 | (latere) legende van de Besnijdenisreliek | |
| 1e helft 11de eeuw | (pre-Romaanse) Onze-Lieve-Vrouwkapel | ||
| 1124 | Stichting Sint-Michielsabdij | ||
| Ca. 1130 | Onze-Lieve-Vrouwkapel verheven tot kapittel- en parochiekerk | ||
| 1275 | Bouw van de Romaanse Onze-Lieve-Vrouwekerk | ||
| 1289 | Aanbouw van een gotische kapelEen kleine kerk die geen parochiekerk is. Zij kan deel uitmaken van een groter geheel zoals een ziekenhuis, school of godshuis of op zichzelf staan. Een afgesloten deel van een kerk met een eigen altaar. | ||
| 1352-1413 | Bouw van het gotisch koorIn een kerk met kruisvormig grondplan dat deel van de kerk dat t.o.v. het dwarsschip aan de andere zijde van het schip ligt. In het koor bevindt zich het hoofdaltaar. | ||
| 1398 | Jaarlijkse Grote Processie op zondag na 15 augustus | ||
| Ca. 1420 | Fundering van de noordertoren | ||
| 1422 | Bovengrondse bouw noordertoren; ophoging kerkterrein | ||
| Ca. 1430 | Fundering van de zuidertoren; ophoging kerkterrein | ||
| 1455-1482 | 5de en 6de zijbeukDe ruimte tussen een reeks pijlers van de middenbeuk en een reeks pijlers links of rechts ervan, of de ruimte tussen een reeks pijlers en de buitenmuur.: Maria- en parochiekapel | ||
| 1460 | Bouw Onze-Lieve-Vrouwepand voor kunsthandel | ||
| 1469 | Inwijding parochiekapel | ||
| 1478 | Oprichting Gilde van Onze-Lieve-Vrouw Lof | ||
| 1482-1487 | Sloping Romaanse noordertoren Bouw kapittelsacristie, kapittelbibliotheek kapelaanssacristie | ||
| Maximiliaan van Oostenrijk privilegieert Antwerpen | 1488 | ||
N I E U W E
T I J D | Christoffel Columbus in Amerika | 1492 | SchipHet achterste gedeelte van de kerk voorbehouden voor de kerkgangers. Het schip loopt tot aan het dwarsschip. en zuiderdwarsbeuk voltooid |
| Handelsverdragen met Engeland | 1496, 1502 | ||
| 1503 | Bourgondisch en Engels glasraam in de magistraatskapel | ||
| Martin Luther afficheert zijn stellingen in Wittenberg | 1517 | ||
| 1518-(1521) | Noordertoren voltooid | ||
| 1521 | Eerste steenlegging Nieuwe Werck door keizer Karel V | ||
| 1533 | Brand in het schip Restauratie schip: Nieuwe Werck stilgelegd | ||
| 1534 | Vieringkoepel | ||
| ConcilieEen grote vergadering van kerkelijke ambtsdragers, voornamelijk bisschoppen, onder leiding van de paus, om beslissingen te nemen betreffende het geloof, de kerkelijke gebruiken, enz. Een concilie wordt meestal vernoemd naar de plaats waar het werd gehouden. Voorbeelden: het Concilie van Trente [1635-1653] en het Tweede Vaticaans Concilie [1962-1965], wat voorlopig ook het laatste concilie is. van Trente | 1545-1563 | ||
| 1556 | KapittelAlle kanunniken die verbonden zijn aan een kathedraal of een andere belangrijke kerk, die men dan kapittelkerk of collegiale kerk noemt. In een klooster of abdij is dit ook de vergadering van de religieuzen, in een kapittelzaal, ‘met stem in het kapittel’. van de Orde van het Gulden Vlies | ||
| oprichting Bisdom Antwerpen | 1559 | Verheffing tot kathedraalDe hoofdkerk van een bisdom, waar de zetel van de bisschop staat. | |
| Beeldenstorm | 1566 | Vernieling van het interieur | |
| Calvinistisch Bewind in Antwerpen | 1577-1585 | ||
| katholieke eredienst ‘opgeschort’ | 1581 | Kerk opgeëist voor de calvinisten: ‘zuivering’ interieur | |
| Farnese herovert Antwerpen voor het wettige gezag van Spanje | 1585 | Kerk opnieuw gewijd voor de katholieke eredienst | |
| Na 1585 | Herstel van de altarenHet altaar is het centrale meubel in de Eucharistie. In oorsprong is een altaar een offertafel. Dit past in de theologische visie dat Jezus zichzelf geofferd heeft, door zijn kruisdood, om de mensheid te verlossen, zoals dit symbolisch wordt uitgebeeld op het schilderij “Het Lam Gods” van de gebroeders Van Eyck. In de huidige tijd wordt het altaar dikwijls omschreven als “de tafel van de Heer”. Hierbij verwijst het altaar naar de tafel waaraan Jezus en zijn leerlingen zich bevonden bij de instelling van de Eucharistie tijdens het Laatste Avondmaal. Net zoals Jezus en zijn leerlingen toen, verzamelen de priester en de gelovigen zich rond deze tafel met brood en wijn., bestelling voor triptieken | ||
| 1609-1621 | Twaalfjarig Bestand | ||
| 1609-1610 | De Kruisoprichting (P.P. Rubens) | ||
| 1611-1612 | Epitaaf Jan Moretus met De VerrijzenisDit is de kern van het christelijk geloof, nl. dat Jezus op de derde dag na zijn kruisdood uit het graf is opgestaan en verder leeft. Dit wordt gevierd met Pasen. (P.P. Rubens) | ||
| 1611-1614 | De Kruisafneming (P.P. Rubens) | ||
| 1613-1614 | Overwelving middenbeukDe ruimte tussen de twee middelste reeksen pijlers van het schip. | ||
| 1625-1626 | Hoofdaltaar: Maria-tenhemelopneming (P.P. Rubens) | ||
| 1647 | Vieringlantaarn: Maria-tenhemelopneming (Cornelis Schut) | ||
| Jozef II van Oostenrijk: verbod om te begraven in kerken en in stedelijke centra | 1784 | ||
| Jozef II van Oostenrijk: afschaffing van de broederschappen | 1786 | Nieuwe begraafplaatsen op Stuivenberg en Kiel | |
M O D E R N E
T I J D | Franse Revolutie | 1789 | |
| 1791 | Het ‘Groene Kerkhof’ ontruimd | ||
| Zuidelijke Nederlanden bezet en | 1794 | verkoop kerkzilver voor oorlogsbelasting en opeising Rubens’ schilderijen als oorlogsschatting voor het Louvre | |
| geannexeerd door Frankrijk antikatholieke wetgeving toegepast | 1795 | ||
| nationalisatie van kerken door de Fransen | 1797 | Kapittel afgeschaft | |
| 1797-1798 | Afvoer van schilderijen naar École Centrale Verkoop van meubilair Afbraakplannen opgedragen aan Jan Blom | ||
| Mei 1800 | Afbraakplannen gestaakt | ||
| concordaat Pius VII – Napoleon Bonaparte o.m. afschaffing Bisdom Antwerpen | 1801 | Heropening als parochiekerk; Verliest titel van ‘kathedraal’ | |
| Vanaf 1801 | Aankoop van oud kerkmeubilair | ||
| Nederlands Bewind | 1814-1830 | ||
| nederlaag van Napoleon bij de Slag bij Waterloo | 18/06/1815 1816 | terugkeer geconfisqueerde schilderijen uit Parijs: o.m. Kruisafneming en Kruisoprichting (P.P. Rubens) | |
| 1822-1824 | Neoclassicistisch hoofdaltaar van Jan Blom | ||
| 1824-1825 | (neo-)barokke zijaltaren Maria- en Venerabelkapel | ||
| onafhankelijkheid van België | 1830 | ||
| 2de helft 19de eeuw | Restauratie en herinrichting in neogotische stijl, o.m. koorgestoelteGeheel van koorbanken., zijaltaren, glasramen | ||
| 1887 | Aankoop Onze-Lieve-Vrouwekapel Schoenmarkt | ||
| 1891 | Schijvenorgel | ||
| Eerste Wereldoorlog | 1914-1918 | Nauwelijks beschadiging | |
| Olympische Spelen in Antwerpen | 1920 | Openingstoespraken Olympische Spelen | |
| 1924 | Altaar van Onze-Lieve-Vrouw van de Vrede | ||
| Tweede Wereldoorlog | 1940-1945 | Beperkte schade aan de glasramen aan de zuidkant | |
| heroprichting Bisdom Antwerpen | 1961 | Opnieuw verheven tot kathedraal | |
| 1973-1983 | Restauratiewerken interieur schip | ||
| 1983-1993 | Restauratiewerken interieur: dwarsbeukHet dwarsschip vormt a.h.w. de dwarsbalk van het kruisvormige grondplan. Het dwarsschip bestaat uit twee kruisbeuken of dwarsbeuken, die elk links en rechts een uitsprong vormen t.o.v. het schip. Synoniem Transept. en hoogkoorIn een groot koor met verschillende onderdelen, is het hoogkoor dat deel van het koor waar zich het hoofdaltaar bevindt. | ||
| Antwerpen ’93: culturele hoofdstad: | 1993 | ||
| 1993-2014 | Restauratie interieur: kooromgangWandelgang rond het hoogkoor, waarop eventueel koorkapellen en kranskapellen uitgeven. | ||
| 2009 | Mgr. Bonny: 22ste bisschopPriester die de leiding heeft van een bisdom. Zie ook aartsbisschop. van Antwerpen | ||
| 2014 | Binnentuin beschermd als waardevolle archeologische site |
